Predstavljamo urbanistički projekat prvonagrađenog rešenja za zoo-vrt na Adi Ciganliji

Raspored životinja biće formiran u skladu sa poreklom samih vrsta, odnosno kontinentima sa kojih potiču.

Preseljenje Zoološkog vrta sa Kalemegdana na Adu Ciganliju sve je izvesnije, a nakon sprovedene javne nabavke za arhitektonsko-urbanistički projekat, ta ideja je sve bliža realizaciji.

Nakon jučerašnjeg predstavljanja prve nagrade idejnog arhitektonskog rešenja koje potpisuje Studio OBE, na zahtev čitalaca danas vam predstavljamo urbanistički projekat nagrađenog rešenja koji je uradio Urbanistički centar.

Ideja vodilja u formiranju konceptualnog rešenja timu – koji su činile Teodora Miletić, mast.inž.arh, Milana Tokić, mast.inž.arh, Nađa Vujović, mast.inž.urb, Maja Milićević, dipl.inž.arh, Milana Vandić, dipl.inž.arh. i Anđelka Miloradović, dipl.inž.arh – bili su očuvanje postojećeg biodiverziteta, podizanje svesti o važnosti teme zaštite prirodnog okruženja i nenametljivost planiranih fizičkih struktura.

“Izazov stvaranja sinergije između zatečenog stanja i planiranih sadržaja prevaziđen je smeštanjem svih planiranih objekata Zabavno-rekreativnog parka i zoo-vrta u područje postojećeg izgrađenog dela lokacije dok su intervencije u ostatku kompleksa, u skladu sa potrebama životinja i posetilaca ZOO vrta, isključivo pejzažno-oblikovnog karaktera,”  kažu iz Urbanističkog centra.

Srodni članci na portalu Gradnja:

• Biopark Ada: Ovo je pobedničko rešenje za zoološki vrt na Adi Ciganliji

Zonirananje zoološkog vrta

Rekreativna zona, tematski paviljoni i zabavni park postavljeni su u južnom delu obuhvata, bliže postojećem sadržaju izvan granice, kako bi severni, mirniji deo bio iskorišćen za smeštanje životinja.

“Takvim pozicioniranjem omogućena je veza izložbenog dela zoološkog vrta sa izgrađenom strukturom u okviru granice, neophodnom za njegovo neometano funkcionisanje. Takođe, datim zoniranjem uspostavljeno je postepeno uvođenje posetilaca izložbenom delu za životinje koje predstavlja prirodnu oazu celog kompleksa, kako bi se ostali, bučniji sadržaji, odvojili od budućih staništa” – navodi se u obrazloženju urbanističkog rešenja.

Dalje se dodaje kako je zona zoo-vrta pozicionirana u severnom delu lokacije i njoj je pripojeno i jezero Ada safari.

“Korišćenje jezera kao integralnog dela zoo-vrta, sa stazama koje vode duž obale, omogućava posetiocima da uživaju u pogledu na vodene ptice i druge životinjske vrste koje se prirodno javljaju u tom području, dok istovremeno predstavlja sigurno stanište za postojeće životinjske vrste koje tu obitavaju, bez uzurpacije koje bi uvođenjem sadržaja na vodi doprineli” – kažu iz Urbanističkog centra.

Zoniranjem je uspostavljeno postepeno uvođenje posetilaca izložbenom delu za životinje koje predstavlja prirodnu oazu celog kompleksa.

Izložbeni deo zoo-vrta smešten je sa zapadne strane jezera Ada Safari. Kaže se da bi “postojeća visoka vegetacija i zelenilo u ovom delu obuhvata pružila idealno okruženje za staništa budućih stanovnika – životinja.”

Ovaj deo je podeljen na različite zone, od kojih je svaka posvećena specifičnim ekosistemima i vrstama koje su karakteristične za određeni deo sveta, odnosno za određeni kontinent. Objekti u funkciji zoo-vrta smešteni su istočno od jezera Ada Safari, gde već postoji izgrađena struktura, kako bi se minimizirala potreba za zauzimanjem dodatnih postojećih zelenih površina.

Dalje se dodaje da se zona zabavno-rekreativnog parka proteže duž jugoistočne granice područja obuhvaćenog konkursnim zadatkom, odnosno uz saobraćajnicu koja tangira ovaj prostor. Ova zona se oslanja na urbanizovaniji deo lokacije gde su prepoznati postojeći sadržaji veslačkih klubova i ulica koja vodi ka ostalim postojećim sadržajima na krajnjem istočnom delu poluostrva.

Grupisanje životinja prema kontinentima

Arhitekte iz Urbanističkog centra su se odlučile da se raspored životinja formira u skladu sa poreklom samih vrsta, odnosno kontinentima sa kojih potiču, jer to “predstavlja efikasan i ekološki svestan pristup koji ne samo da poboljšava iskustvo posetilaca, već i doprinosi očuvanju prirode i zaštiti biodiverziteta.”

Neophodno sačuvati postojeći zeleni fond

Šire područje predmetne lokacije bogato je raznovrsnom florom, značajnom za održavanje lokalnog ekosistema. Izuzetno je važno tokom cele godine, budući da leti, svojim hladom, guste krošnje pomažu u održavanju mikroklime ovog područja daleko prijatnijom za boravak ljudi, spuštajući temperaturu vazduha za par tepeni. Sa druge strane, pomenuto visoko zelenilo zimi predstavlja i utočište za brojne ptice.

Iz tog razloga veoma važno je da se postojeći zeleni fond sačuva u što većoj meri, kao jedna od izuzetno značajnih celina za ceo grad, ali i kao stanište određenih vrsta ptica, karakterističnih za predmetno područje, kažu iz Urbanističkog centra. Dodaju da je zbog toga sve planirane zone u kojima su smeštene različite vrste životinja neophodno uskladiti sa sačuvanim primercima stabala, kao i dodatnim zelenilom koje će biti uvedeno.

“Uloga zelenila, pored vizuelnog obogaćivanja samog zoološkog vrta, jeste i stvaranje novog staništa ili skloništa za buduće korisnike, odnosno stvaranje prirodnog okruženja za životinje, bilo da je reč o skrivanju životinja od posetilaca, penjanju ili formiranju gnezda na krošnjama.” – kažu arhitekte.

Dodaju da se izdizanjem dela staza za obilazak izložbenog dela zoo-vrta od tla, postojeća flora, fauna i fungija, kao i konstitucija tla u najvećoj meri štiti i naglašava se važnost ovih prirodnih elemenata.

Iseljavanje postojećeg neplanskog naselja

Prema parametrima i smernicama zadati važećim planskim dokumentom (PDR Ade Ciganlije), zoo-vrta se smešta na lokaciji postojećeg neplanski izgrađenog naselja planiranog za iseljavanje. Takođe, ukidaju se sve postojeće septičke jame na predmetnoj lokaciji.

U sklopu same lokacije površine za kolski saobraćaj su minimizirane, odnosno postavljene su tako da se oslanjaju na postojeću i planiranu saobraćajnu infrastrukturu izvan granice obuhvata konkursnog zadatka.

“Ovim rešenjem se nivo buke koji potiče od motornog saobraćaja u najvećoj meri umanjuje,” kažu iz tima koji stoji iza pobedničkog rešenja.

Konkursnim rešenjem se predviđa zadržavanje postojeće kvalitetne visoke vegetacije u maksimalnoj mogućoj meri i uvođenje novih primeraka pretežno autohtonih vrsta. Takođe, formiraju se izolacioni zeleni pojasevi kako bi se umanjila buka i između celog kompleksa i šireg okruženja kako bi se u kompleksu redukovala prašina, čađ i otpadni gasovi, kažu na kraju iz Urbanističkog centra.