Oživljavanje starog plamena: Ovako će izgledati Muzej staklarstva u Paraćinu
Na ruševinama prodajnog i magacinskog prostora udareni su temelji novog identiteta koji se inspiriše nasleđem i poštuje ga, ali i hrabro iskače iz okvira.
Tradicija proizvodnje duvanog stakla vezuje se za Paraćin već više od jednog veka. “Srpska fabrika stakla” nastaje na temeljima stradale fabrike štofa, a po uzoru na sisteme i način proizvodnje stakla u Češkoj.
Tokom svog veka postojanja industrija je negovala različite staklarske tehnike, a postaje poznata kao jedina jugoslovenska staklara koja je proizvodila predmete od kristalnog stakla u boji.
Stoga je bilo i logično da baš ovaj grad u Srednjem Pomoravlju dobije jedinstvenu instituciju koja će čuvati istoriju našeg staklarstva, a mi ćemo se u redovima koji slede pozabaviti njenim arhitektonskim oblikovanjem.
Pročitajte još na Gradnja.rs:
- Predstavljen budući izgled Studija M i „Muzeja 20 21“ u Novom Sadu
- Podizanje zemlje: Predlog Kengoa Kume za arheološki muzej u Atini
Revitalizacija industrijskog nasleđa
Kako saznajemo od autora projekta, arhitekata Dejana Ilića i Teodore Ćirić iz lokalnog Projektnog biroa Domus, postojeći prodajni i magacinski prostor Srpske fabrike stakla rekonstruiše se u muzej zadržavajući postojeće gabarite objekta, po projektnom zadatku i lokacijskim uslovima.
„Projektovano stanje sadrži nekoliko funkcionalnih celina, međusobno povezanih horizontalnim komunikacijama“ – kažu za portal Gradnja iz paraćinskog biroa.
Uvođenje ravnog krova ostavlja mogućnost obavijanja objekta fasadom u jarkim bojama.
Revitalizacija podrazumeva rušenje i rekonstrukciju u cilju ostvarenja većeg izložbenog prostora, ulaznog foajea, kancelarijskog bloka, adekvatnog servisnog i radnog prostora.
Uklanjanjem postojećeg dvovodnog krova, kao i podizanjem kote plafona, ostvaruje se veći volumen unutar objekta.
„Uvođenje ravnog krova ostavlja mogućnost obavijanja objekta fasadom u jarkim bojama i ne remeti njenu dominantnost u vizurama“ – kažu iz Domusa.
Opna u bojama plamena
Kako objašnjavaju autori, uslovi i ograničenja projektnog zadatka iznedrili su rešenje fasade u vidu staklene opne sa metalnom “čipkom”.
„Motiv za aluminijumske profile referenca je na formu koja se dobija pri duvanju stakla, dok su boje stakla tonovi koji se pojavljuju u tom procesu, od narandžaste do crvene. Trodimenzionalni efekat na fasadi posledica je te višeslojnosti“ – navode arhitekte.
Motiv za novi dizajn fasade oslanja se upravo na tradiciju staklarstva u Paraćinu, stare zanate koji izumiru.
Motiv za novi dizajn fasade oslanja upravo na pomenutu tradiciju staklarstva u Paraćinu, stare zanate koji izumiru.
„Nasleđe prethodnih generacija čuva se i unutar izložbenog prostora u vidu staklenog murala u bojama topljenog stakla“ – kažu naši sagovornici..
Držači za keramičke obloge su plastificirani u tonu stakla koje nose, različiti za svako polje.
Ventilisana fasade od stakla radi se po sistemu “Alumil M7000”. Potkonstrukcija se sastoji od vertikalnih aluminijumskih profila ALPRO F-39 koji su fiksirani sistemskim aluminijumskim kotvama dužine 210 mm.
Staklena polja se fiksiraju držačima za keramičke obloge ALPRO DKP-1912. Držači su plastificirani u tonu stakla koje nose, različiti za svako polje.
Dekorativni elementi preko staklene obloge
Obloga je predviđena od staklenih pampleks panela 5.5.2 kaljenih i lameliranih „EVOLAM“ filmom bojenim po RAL karti.
„Preko staklene obloge predviđeni su dekorativni elementi – fasadni motivi od cevastih aluminijumskih profila prečnika 20 mm koji se fiksiraju kroz ‘zazore’ na mestima spajanja stakla“ – navode iz Domusa.
Fasadni motivi su plastificirani u tonu RAL 7022, mat završna obrada.
Pionirska intervencija i mogući “Bilbao efekat”
Kako naglašavaju autori, pozicioniranje kulturnih sadržaja na periferiji grada, revitalizacija propale industrije, oživljavanje gradova ili njegovih nereprezentativnih delova u struci nije novost.
„Odatle i aludiranje na mogućnost postizanja popularnog ‘Bilbao efekta’, nastalog iz genijalne promišljenosti ili ipak slučajne veze arhitektonske zvezde i velikog imena na umirućoj lokaciji u pravo vreme“ – kažu iz Domusa.
Lokacija bez identiteta omogućila je da izraz postane slobodniji i započne temeljenje novog identiteta.
Međutim, kako dodaju, izmeštanje kulturne ustanove, poput ovog muzeja, u nedefinisani prostor malog grada u centralnoj Srbiji omogućuje da ga ona sama definiše i utemelji se kao novi prostorni reper.
„Lokacija bez identiteta omogućila je da izraz postane slobodniji i započne temeljenje novog identiteta koji se inspiriše i poštuje nasleđe, ali istovremeno hrabrije iskače iz okvira“ – ističu paraćinske arhitekte.
Proces izgradnje u fazama
Projektovanje objekta, kao i njegovu izgradnju, zbog nedostatka sredstava, karakteriše fazno finansiranje od strane Ministarstva kulture i Opštine Paraćin. U prvoj fazi je izvršena rekonstrukcija krova i zapadnog dela objekta.
„Trenutno je u toku priprema druge faze u kojoj će se izraditi spoljni omotač, dok će trećom fazom, nakon definisanja stalne postavke biti obuhvaćena izrada instalacija i enterijera“ – navode na kraju za naš portal autori projekta.
Pa imate li meru, dokle više ta birokratsko partijska radna mesta. Oguliste narod, napravite neku proizvodnju zdrav novac da bude.